ΜΕΡΙΚΕΣ ΠΡΩΤΕΣ ΣΚΕΨΕΙΣ ΜΕΤΑ ΤΙΣ ΧΘΕΣΙΝΕΣ ΕΥΡΩΕΚΛΟΓΕΣ

Οι χθεσινές εκλογές για την ευρωβουλή δεν αφήνουν πιστεύω καμία δυνατότητα παρερμηνείας. Το μήνυμα που εστάλη, προς όλους, ήταν ξεκάθαρο.

Η κυβέρνηση αποδοκιμάσθηκε εντονότατα. Ο αριθμός ψήφων που πήρε το κυβερνών κόμμα της Νέας Δημοκρατίας είναι ο χαμηλότερος που έχει λάβει ποτέ (ακόμα πιο κάτω και από τις ευρωεκλογές του 1981). Άποψη μου είναι ότι η Νέα Δημοκρατία αποδοκιμάσθηκε τόσο έντονα γιατί αυτό που παρουσίασε ως κυβέρνηση αυτά τα πέντε χρόνια, και ιδιαίτερα τον τελευταίο ενάμιση χρόνο μετά τις εκλογές του Σεπτεμβρίου του 2007, δεν ήταν τίποτα άλλο από ένα, κακής ποιότητας μάλιστα, αντίγραφο του παλιού κακού ΠΑΣΟΚ. Αλαζονεία της εξουσίας, άλωση του κράτους, σκάνδαλα κλπ. Αυτό το “όλοι ίδιοι είναι” που ακούγεται από μεγάλη μερίδα του κόσμου είναι η προσφορά της Νέας Δημοκρατίας στην δημόσια ζωή του τόπου.

Το ΠΑΣΟΚ πιστεύω ότι μόνο λόγους να πανηγυρίζει δεν έχει. Βγήκε μεν πρώτο κόμμα, και ίσως αυτό είναι το μόνο θετικό μια και τόνωσε λιγάκι το ηθικό του Γιώργου Παπανδρέου και της ηγετικής του ομάδας, αλλά το 36,7% και οι 1.880.000 περίπου ψήφοι που έλαβε, με αντίπαλο την χειρότερη κυβέρνηση της τελευταίας εικοσαετίας, με ένα ΣΥΡΙΖΑ που τέτοιο ξεφούσκωμα δεν έχει καταγραφεί ποτέ στο πολιτικό σκηνικό (με εξαίρεση ίσως μόνο το ΚΕΠ του Αβραμόπουλου) και μ’ ένα ΚΚΕ τα ίδια Παντελάκη μου τα ίδια Παντελή μου, κολλημένο εκεί μεταξύ 400.000 και 500.000 ψήφων, μόνο για θριαμβολογίες δεν κάνουν.

Η Αριστερά βγαίνει χαμένη από τις χθεσινές εκλογές. Το ΚΚΕ το ψήφισε το hard core κομμάτι των ψηφοφόρων που μπορεί ανά πάσα στιγμή να κινητοποιήσει, είτε για πορείες, είτε για εκλογές, είτε για οτιδήποτε άλλο, χωρίς όμως, κατά την άποψη μου φυσικότατα μια και οι ιδέες και ο λόγος του είναι τόσο παρωχημένες, να έχει την δυνατότητα να διεισδύσει σε άλλες ομάδες πληθυσμού που πιθανότατα να μπορούσε να τις εκπροσωπήσει. Ο ΣΥΡΙΖΑ πληρώνει τις τραγικές επιλογές της ηγεσίας του. Μπορεί οι χαριτωμενιές (για να χρησιμοποιήσω την Πανούτσια έκφραση που τόσο μου αρέσει) με τις διαδηλώσεις, το χαΐδεμα των αντιεξουσιαστών, τις οικολογικές ευαισθησίες των κορμοράνων, να είναι trendy, αλλά η απουσία προτάσεων σοβαρών στα πλαίσια της ευρωπαϊκής προοπτικής της χώρας, που πάντα χαρακτήριζε την Ανανεωτική Ευρωπαϊκή Αριστερά (αυτή του Παπαγιαννάκη, του Ελεφάντη, του Κουβέλη), αποτυπώθηκε έντονα στην κάλπη.

Οι Οικολόγοι κινήθηκαν σε επίπεδα αισθητά χαμηλότερα από αυτά που τους έδιναν οι τελευταίες δημοσκοπήσεις, παρόλα αυτά η εκλογή ευρωβουλευτή σίγουρα είναι επιτυχία.

Μεγάλος κερδισμένος των εκλογών είναι η δεξιά, αυτή που ξεκινάει από την λαϊκή φοβική δεξιά και φθάνει μέχρι την εθνικιστική άκρα δεξιά. Το ΛΑΟΣ, το Πανελλήνιο Μακεδονικό Μέτωπο και η Χρυσή Αυγή συγκέντρωσαν μαζί το 9% περίπου του εκλογικού σώματος. Σε συνδυασμό με την γενικότερη άνοδο της ακροδεξιάς σε όλη την Ευρώπη, είναι ίσως το κυριότερο θέμα που θα πρέπει να απασχολήσει όλους μας.

Τελευταία άφησα τα του οίκου μας. Όταν εννοώ οίκο δεν εννοώ μόνο την Δράση αλλά και την Φιλελεύθερη Συμμαχία και τον ευρύτερο μεταρρυθμιστικό χώρο. Η αποτυχία είναι μεγάλη. Δεν καταφέραμε να πείσουμε ότι μπορούμε να αποτελέσουμε την εναλλακτική πρόταση. Οι λόγοι κατά την άποψη μου πολλοί. Η πολυδιάσπαση του χώρου, πράγμα ανεπίτρεπτο δεδομένης της εκλογικής του δύναμης, η προς τα έξω εικόνα των πρωτοκλασάτων στελεχών της Δράσης (λανθασμένη κατά την άποψη μου), το γεγονός ότι οι προτάσεις μας μπορεί να φέρνουν (αποδεδειγμένα) λύσεις, αλλά δυστυχώς δεν χαϊδεύουν αυτιά. Ο προβληματισμός μου είναι μεγάλος, θεωρώ ότι στην παρούσα φάση ο ευρύτερος μεταρρυθμιστικός φιλελεύθερος χώρος είναι στο περιθώριο, χωρίς πολλές δυνατότητες παρέμβασης. Ίσως τελικά, όπως είχε γράψει κάποτε ο Νίκος Δήμου, η μόνη δυνατότητα να προωθηθούν κάποια μέτρα προς φιλελεύθερη κατεύθυνση να είναι μέσα από τα δύο μεγάλα κόμματα. Ίσως πάλι και όχι. Χρειάζεται πάντως πολύ σκέψη και προβληματισμός για την επόμενη μέρα. Προσωπικά είμαι απαισιόδοξος.

Υ.Γ. Πλην των πολιτικών κομμάτων μεγάλος χαμένος των χθεσινών ευρωεκλογών αποδείχθηκαν και οι εταιρείες δημοσκοπήσεων. Τα 6,5% έως και 7% διαφορά που έδιναν στις 7, διαμορφώθηκαν τελικά στο 4,36%.