ΑΓΛΑΪΑ ΖΩΤΟΥ - Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΜΙΑΣ ΕΠΑΝΑΣΤΑΤΡΙΑΣ

Στο Κ της Καθημερινής της Κυριακής δημοσιεύθηκε συνέντευξη της Αγλαΐας Ζώτου. Η Αγλαΐα Ζώτου, ελληνίδα γεννημένη στην Χειμάρα της Αλβανίας το 1926, υπήρξε από την εφηβική της ηλικία στέλεχος του Κομουνιστικού Κόμματος της Αλβανίας, ενώ η οικογένεια της και ο πατέρας της υπήρξαν προσωπικοί φίλοι του ηγέτη του ΚΚΑ Εμβέρ Χότζα. Η κυρία Ζώτου αναφέρει ότι από πολύ μικρή ήταν επαναστάτρια, μάλιστα όπως επισημαίνει έδωσε εξετάσεις και πέρασε στο βασιλικό κολλέγιο με υποτροφία, όντας το μοναδικό κορίτσι που κατάφερνε κάτι τέτοιο. Σε ηλικία 15 ετών βγήκε αντάρτισσα στο βουνό μαζί με το πατέρα της ακολουθώντας το προσκλητήριο του Χότζα. Στην συνέχεια σπούδασε νομική στο Πανεπιστήμιο της Σόφιας σε μία περίοδο που όπως λέει η ίδια ήταν “ρομαντική εποχή που όλοι ξεκινούσαν με αγνά καλοπροαίρετα αισθήματα, πιστοί στα διακηρυγμένα ιδανικά, την εποχή που η εξουσία δεν είχε παίξει ακόμα τον καταστροφικό της ρόλο”. Εκεί και χάρη στον θείο της Βασίλ Κονόμη που ήταν πρέσβης της Αλβανίας γνώρισε πολλούς ανώτατους αξιωματούχους ανάμεσα στους οποίους και τον Γενικό Γραμματέα της 3ης Σοσιαλιστικής Διεθνούς και τότε πρωθυπουργό της Βουλγαρίας Γκεόργκι Ντιμιτρώφ. Έπειτα και αφού πέρασε για λίγο από την Γαλλία όπου εξειδικεύτηκε στην εγκληματολογία επέστεψε το 1952 στην Αλβανία όπου ο Χότζα την τοποθέτησε αρχικά Γενική Διευθύντρια του Νομικού Τομέα του Υπουργείου Δικαιοσύνης και ένα χρόνο αργότερα εισαγγελέα του Αρείου Πάγου. Το 1958 και για λόγους υγείας της μητέρας της βρέθηκε στην Βουλγαρία, όπου διορίζεται Εισαγγελέας Εφετών, ξανασυναντώντας τον έρωτα των φοιτητικών της χρόνων Ντιμίτρι Ζντράβτσεφ, τον οποίο και παντρεύεται τον ίδιο χρόνο και αφού ο Ζντράβτσεφ την ζήτησε από τον ίδιο τον…. Χότζα. Παρότι ήταν ανώτατος στέλεχος του κομμουνιστικού κόμματος άρχισε να βλέπει τον σταδιακό εκφυλισμό του σοσιαλιστικού οράματος και δεν άργησε να έρθει σε σύγκρουση με την ανώτατη ηγεσία του κόμματος καταγγέλλοντας όλες τις αντιδημοκρατικές τακτικές που έπεφταν στην αντίληψη της. Την αντίδραση της αυτή την πλήρωσε βαριά. Βασανίστηκε, από το ίδιο το κόμμα το οποίο υπηρέτησε όλα αυτά τα χρόνια, ενώ εξαναγκάστηκε από τον Χότζα να διαλύσει και τον γάμο της, με τον εκβιασμό ότι θα έστελνε την οικογένεια της εξορία. Μετά από αρκετά δύσκολα χρόνια, είναι και πάλι ελεύθερη το 1968 στο Παρίσι όπου και συναναστρέφεται με μεγάλους των Γραμμάτων και των Τεχνών. Μίκης Θεοδωράκης, Μελίνα Μερκούρη, Φρανσουά Μιτεράν, Υβ Μοντάν και Σιμόν Σινιορέ αποτελούν μέρος του κύκλου της. Στην Γαλλία και το Παρίσι, όπου και έγινε μέλος της Παγκόσμιας Ένωσης Διανοουμένων και της Ένωσης Γάλλων Ποιητών, έμεινε μέχρι το 1979 και στην συνέχεια γύρισε στην Αλβανία, όπου δύο εβδομάδες μετά την άφιξη της υποχρεώθηκε να εγκαταλείψει τα Τίρανα και να μετεγκατασταθεί στην μικρή αγροτική πόλη Λούζνια με προσωπική εντολή του προέδρου Χότζα. Η Αλβανία στην οποία επέστρεψε μετά από είκοσι περίπου χρόνια ήταν μία κοινωνία “σε τέτοιο σημείο εσωτερικής φθοράς και αποσύνθεσης, που οι άνθρωποι είχαν χάσει παντελώς την εμπιστοσύνη τους στους συνανθρώπους, ακόμα και στους συγχωριανούς, συγγενείς και φίλους. Γενική ανασφάλεια και καχυποψία, αλληλοπαρακολούθηση και επισημοποιημένος χαφιεδισμός, ακόμη και μέσα στην οικογένεια. Δύο στους δέκα ήταν όργανα της ασφάλειας. Το καθεστώς, ενώ είχε κατρακυλήσει σ’ αυτό τον ηθικό εξευτελισμό, υποστήριζε ότι διαμόρφωνε τον σωστό και τίμιο άνθρωπο, την καλύτερη κοινωνία!” Το 1991 και μετά την πτώση του “σοσιαλιστικού ονείρου” καταφέρνει και βγάζει τα χαρτιά της για να έλθει στην Ελλάδα. Στην αρχή φιλοξενείται από κάποιος συγγενείς και έναν διαπρεπή έλληνα νομικό και στην συνέχεια με ενέργειες του μακαριστού αρχιεπίσκοπου Σεραφείμ σε ίδρυμα της εκκλησίας στην Αγία Παρασκευή. Από εκεί την έδιωξε η διευθύντρια του ιδρύματος για να καταλήξει με ενέργειες του Αντιδημάρχου Αθηναίων κυρίου Σκιαδά σε ξενώνα απόρων στην πλατεία Βάθης.

Αυτή είναι η ιστορία της Αγλαΐας Ζώτου. Η ιστορία μίας γυναίκας που πίστεψε σε κάποια ιδανικά, βοήθησε με όλη της την ενέργεια να επικρατήσουν αλλά όταν είδε ότι οι ελπίδες που είχε για ένα καλύτερο αύριο αποδείχθηκαν φρούδες δεν δίστασε να έλθει σε σύγκρουση με τους παλιούς της συντρόφους και να πληρώσει πολύ ακριβά αυτή της την επιλογή. Αλήθεια πόσο καλύτερος θα ήταν ο κόσμος μας αν είχαμε πολλούς και πολλές σαν την Αγλαΐα Ζώτου.