Κυριακή 5 Απριλίου 2009

Η ΝΕΑ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΚΑΙ Η ΚΑΡΙΚΑΤΟΥΡΑ ΤΟΥ ΜΕΣΑΙΟΥ ΧΩΡΟΥ

Σε συζητήσεις με φίλους και συγγενείς που ανήκουν στον χώρο της Νέας Δημοκρατίας προσπαθώ να τους εξηγήσω τους λόγους για τους οποίους θεωρώ την κυβέρνηση του Κώστα Καραμανλή μία από τις χειρότερες όλων των εποχών. Πεποίθηση μου είναι ότι η κυβέρνηση αυτή απέτυχε για δύο βασικούς λόγους. Για την στόχευση της στον λεγόμενο μεσαίο χώρο και τον βαθύ συντηρητισμό της.

Ο μεσαίος χώρος πρώτον είναι πολύ δύσκολο να οριοθετηθεί. Ποιος ακριβώς είναι; Είναι η μέση ανάμεσα στον φιλελευθερισμό και τον σοσιαλισμό; Τότε θα μπορούσαμε να τον ορίσουμε σαν την σημερινή ευρωπαϊκή σοσιαλδημοκρατία. Αν δεν κάνω λάθος όμως τον χώρο αυτό στο ελλαδικό πολιτικό σκηνικό τον εκπροσωπεί, με όλα τα ελαττώματα του, το ΠΑΣΟΚ. Είναι η μεσαία τάξη που δημιουργήθηκε στην Ελλάδα τα μεταπολεμικά χρόνια και κυρίως τις δεκαετίες 70 και 80; Μα τότε προσπαθείς να εκπροσωπήσεις συλλήβδην ένα κόσμο με τελείως ξεχωριστές κοινωνικές και ιδεολογικές καταβολές. Είναι ο μεσαίος χώρος η άμορφη απολιτική μάζα, δημιούργημα των τελευταίων δέκα δεκαπέντε χρόνων, με την επικράτηση του life style και του trendy; Πιθανόν ναι, αν και νομίζω ότι δεν μπορεί κανείς να έχει ιδιαίτερη εμπιστοσύνη στα άτομα αυτού του χώρου για διαχρονική υποστήριξη. Σήμερα το trendy είναι να είσαι αντιεξουσιαστής και κατά συνέπεια ένα κυβερνών κόμμα δεν θα μπορούσε ποτέ να υποστηριχθεί, άλλωστε ο Αλέξης Τσίπρας τους αντιπροσωπεύει καλύτερα ως γνήσιο τέκνο του χώρου.

Τελικά μεσαίος χώρος για την Νέα Δημοκρατία ήταν η ικανοποίηση της επικρατούσας άποψης κάθε κοινωνικής, επαγγελματικής ή άλλης ομάδας στην οποία κάθε στιγμή απευθυνόταν. Για τους αγρότες ήταν οι επιδοτήσεις και τα κατώτατα πλαφόν στις τιμές. Για τους ανθρώπους της αγοράς η ελευθερία του εμπορίου. Για τους δημοσίους υπαλλήλους η ενσωμάτωση των επιδομάτων στους μισθούς. Για τους συμβασιούχους η μονιμοποίηση. Για τους συνδικαλιστές τα ποσοστά των αυξήσεων στους μισθούς. Για τους συνταξιούχους το ΕΚΑΣ. Για τους φοιτητές η διατήρηση του ασύλου. Για τους απολυμένους των διαφόρων ιδιωτικών επιχειρήσεων η πριμοδότηση τους από το κράτος. Για τους υπερπατριώτες η σκληρή στάση απέναντι σε Τουρκία και Σκόπια. Για τους ευρωπαϊστές η προσήλωση στην Ε.Ε. Για τους θρησκευόμενους η αναγραφή του θρησκεύματος στις ταυτότητες. Και πάει λέγοντας. Συνοδευόμενα από λαϊκίστικες εκφράσεις όπως “σηκώνουμε μανίκια” και “σεμνά και ταπεινά”. Όταν όμως προσπαθείς να εξισορροπήσεις ανάμεσα σε αντικρουόμενα συμφέροντα το πιο πιθανόν είναι να μην ικανοποιήσεις τελικά κανένα. Είναι σαν να προσπαθείς να ισορροπήσεις στο νερό με το ένα πόδι σε μία σανίδα και το άλλο σε άλλη. Αναπόφευκτα κάποια στιγμή οι σανίδες θα αποκλίνουν και θα πέσεις στο νερό. Εκεί που βρίσκονται ο πρωθυπουργός και η κυβέρνηση του σήμερα.

Αποτέλεσμα της προσπάθειας ικανοποίησης των αντικρουόμενων συμφερόντων που ανέφερα πιο πάνω είναι ο συντηρητισμός της κυβέρνησης. Στην προσπάθεια της να μην θίξει κανέναν δεν ανέλαβε ποτέ πρωτοβουλίες. Η όποια προσπάθεια μεταρρύθμισης σκόνταφτε πάνω σε “δίκαια και κεκτημένα” και όσες τελικά υλοποιήθηκαν ήταν αποτέλεσμα της πίεσης της Ε.Ε. Αν ο συντηρητισμός ήταν ιδεολογικά προερχόμενος θα μπορούσα να τον καταλάβω και να τον αποδεχτώ. Αυτός όμως ήταν αποτέλεσμα αναβλητικότητας, έλλειψης θάρρους και πυγμής. Στην Ελλάδα σήμερα για να καταφέρουμε να αλλάξουμε πορεία θα πρέπει να πάψουμε να είμαστε αρεστοί στους πολλούς. Για να μπορέσουμε να παραδώσουμε κάτι καλύτερο στα παιδιά μας θα πρέπει κάποιοι (δυστυχώς αναλογικά πολλοί) να δυσαρεστηθούν. Αν δεν είναι κάποιος έτοιμος να το κάνει αυτό καλύτερα να πάει σπίτι του. Αυτό προτείνω και στον σημερινό πρωθυπουργό και την κυβέρνησή του.

Υ.Γ. Το γράφει πολύ ωραία ο Πάσχος Μανδραβέλης στην σημερινή Καθημερινή “…Πολλοί κατηγορούν τη Νέα Δημοκρατία για νεοφιλελευθερισμό. Αυτό είναι άδικο και για τη Ν.Δ. και για τον νεοφιλελευθερισμό. Μια κυβέρνηση που κατάφερε σε πέντε χρόνια να φουσκώσει κατά 50% το δημόσιο χρέος, μόνο για νεοφιλελευθερισμό δεν μπορεί να κατηγορηθεί. Κάποιοι άλλοι την υποψιάζονται για κρυπτοσοσιαλισμό. Κι αυτό είναι άδικο. Ίσως όχι τόσο για την ΝΔ -στέλεχός της εξάλλου δήλωσε: «και κομμουνιστές θα γίνουμε για χάρη του λαού» - αλλά για τον σοσιαλισμό. Αν κοιτάξουμε το δούναι του δημοσίου τα χρόνια που το χρέος διογκωνόταν θα δούμε ότι συγκριτικά οι κοινωνικές δαπάνες και οι δημόσιες επενδύσεις μειώθηκαν. Το πρόβλημα αυτής της κυβέρνησης δεν ήταν ούτε ο θρυλούμενος νεοφιλελευθερισμός της, ούτε ο κρυφός σοσιαλισμός της. Ήταν ο συντηρητισμός της: δεν πειράζουμε τα κακώς κείμενα ούτε με «αριστερές», ούτε με «δεξιές» πολιτικές κι έτσι δεν ενοχλούμε κανέναν, για να μην μας ενοχλούν κι αυτοί…”

3 σχόλια:

Γ.Σαρηγιαννίδης είπε...

Τελικά μεσαίος χώρος για την Νέα Δημοκρατία ήταν η ικανοποίηση της επικρατούσας άποψης κάθε κοινωνικής, επαγγελματικής ή άλλης ομάδας στην οποία κάθε στιγμή απευθυνόταν.

Εφάρμοσε δηλαδή την "κοινή λογική";

vasilis tsiknakos (philosofos) είπε...

Εγώ αντίθετα το βλέπω σαν τον απόλυτο πολιτικό παραλογισμό. Ακόμα και στην χώρα μας που η λογική του μέσου πολίτη είναι αμφιλεγόμενη (υπό αυτή και μόνο την άποψη να συμφωνήσω ότι η χρησιμοποίηση του όρου κοινή λογική από τους ιδρυτές της Δράσης είναι πιθανόν λάθος) η υπόσχεση εκπλήρωσης αντικρουόμενων, σε πολλές περιπτώσεις, συμφερόντων είναι πολιτική αυτοκτονία.
Ένα τελευταίο ερώτημα κύριε Σαρηγιαννίδη που με βασανίζει τον τελευταίο καιρό διαβάζοντας την επιχειρηματολογία κατά της κοινής λογικής. Εάν η Φιλελεύθερη Συμμαχία γινόταν δεκτή ως συνιστώσα στην Δράση η επίκληση της κοινής λογικής θα ήταν τότε αποδεκτή;

Γ.Σαρηγιαννίδης είπε...

Συγνώμη για την καθυστέρηση της απάντησης.

Όχι φυσικά.
Και βέβαια το ένα δεν είναι άσχετο με το άλλο. Αφού επιλέχθηκε η ‘κοινή λογική’ ως πολιτική επιλογή, κάθε σχέση με ό,τι το φιλελεύθερο έπρεπε να αποφευχθεί.