ΤΑ ΧΩΡΙΑ ΤΗΣ ΒΑΡΔΟΥΝΙΑΣ

Τα χωριά και η ευρύτερη περιοχή της Μέσα Μάνης, είτε της προσηλιακής (Αρεόπολη, Βάθεια, Λάγια, Κότρωνας κλπ.) είτε της αποσκιαδερής (Καρδαμύλη, Στούπα, Άγιος Νίκων) έχουν γίνει ευρύτερα γνωστά τα τελευταία χρόνια ως ενδιαφέροντες τουριστικοί προορισμοί. Υπάρχουν όμως και άλλες περιοχές της ευρύτερης περιοχής, πολύ όμορφες, με πλούσια ιστορία, οι οποίες όμως είναι τελείως ανεξερεύνητες από τους μη μυημένους. Μία τέτοια περιοχή είναι αυτή της Βαρδούνιας ή Μπαρδούνιας, η οποία αποτελεί και το φυσικό σύνορο της Μάνης.

Με αυτό το σκεπτικό δημιουργήθηκε το vardounia.blogspot.com, από το εισαγωγικό σημείωμα του οποίου αντιγράφω:

“Τα χωριά της Βαρδούνιας (ή Μπαρδούνιας) απλώνονται στην νοτιοανατολική πλευρά του Ταϋγέτου, και αποτελούν το φυσικό σύνορο της Μάνης (για την ακρίβεια ο ποταμός Σμήνος αποτελεί το όριο της). Μία περιοχή με πάρα πολλές φυσικές ομορφιές, με εναλλασσόμενα τοπία. Με βουνοκορφές, με φαράγγια, με ποτάμια, με σπηλιές. Με μοναστήρια και κάστρα. Με γραφικά χωριά. Μία περιοχή που παρότι δεν έχει αναπτυχθεί τουριστικά (εκτός από την περιοχή της Άρνας όπου υπάρχουν κάποιες υποδομές) έχει πάρα πολλά να προσφέρει στον ψαγμένο ταξιδιώτη. Μία περιοχή με μεγάλη ιστορία (Παναγιώταρος Βενετσανάκης, μάχη του Πολυάραβου) που δυστυχώς προσπερνιέται σαν απλή παραπομπή στα περισσότερα βιβλία και εγχειρίδια.”

Σκοπός των διαχειριστών του ιστολογίου είναι να γίνει η περιοχή λιγάκι πιο γνωστή προβάλλοντας την ιστορία, τους ανθρώπους, τα προϊόντα και ότι άλλο ενδιαφέρον θεωρούμε ότι έχει να επιδείξει αυτός ο τόπος.

Υ.Γ. Στην φωτογραφία το χωριό Άγιος Νικόλαος του σημερινού Δήμου Σμήνους, ένα (το μεγαλύτερο) από τα μανιάτικα Μπαρδουνοχώρια.

Ο ΔΗΜΟΣΙΟΣ ΛΟΓΟΣ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ - Ο ΑΝΤΩΝΗΣ ΠΑΝΟΥΤΣΟΣ ΓΙΑ ΜΙΑ ΑΚΟΜΑ ΦΟΡΑ ΚΑΥΣΤΙΚΟΣ

Τον επικαλούμαι πολύ τον τελευταίο καιρό, αλλά ο Αντώνης Πανούτσος είναι κάθε μέρα και απολαυστικότερος. Στην χθεσινή Sportday έγραψε για τον δημόσιο (και όχι μόνο) λόγο των Ελλήνων. Από την κριτική του δεν ξέφυγε και ο γεμάτος κλισέ λόγος του προέδρου της Δημοκρατίας.

“…Πώς λοιπόν θέλουμε να μιλάει ο Τεν Κάτε; Ακολουθεί το καλύτερο παράδειγμα. Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας. «Όταν μιλάμε για καναλάρχες και ενημέρωση ανοίγουμε μια μεγάλη συζήτηση». Μόνο που αν είναι να ανοιχτεί πρέπει να την ανοίξουν άλλοι. Γιατί εμείς κάναμε ένα περιποιημένο κοκοκό, ούτε καλούς τους είπαμε ούτε απατεώνες και σπατσάραμε.

«Είναι μεγάλο πρόβλημα η κατάσταση στα ΜΜΕ και είναι πολιτικό πρόβλημα». Τώρα να του κάνει ο Βέργης μια αγωγή του Κάρολου Παπούλια ότι πάει να του φάει τη στήλη ο «Αιχμηρός» λίγο θα είναι. Ποιος άλλος θα τολμούσε να χαρακτηρίσει το πρόβλημα των μίντια μεγάλο παρά μόνο ο ηγέτης του έθνους. Οι υπόλοιποι, οι δειλοί, θα το χαρακτήριζαν μικρό, αρκετό, μπόλικο και τα σχετικά.

«Οι ιδιοκτήτες των καναλιών αποσκοπούν στην πολιτική επιρροή. Συμπορεύονται και συμπλέκονται με τους πολιτικούς. Όλοι γνωρίζουμε παραδείγματα και μερικοί έχουμε ζήσει την κατάσταση στο πετσί μας». Ποια παραδείγματα, ποιοι και με ποιους πολιτικούς; Άσε να το γράψει ο Βέργης.

«Οι διεφθαρμένοι που έβγαλαν κέρδη ζητούν τώρα από το κράτος να παρέμβει». Ποιοι είναι οι διεφθαρμένοι; Σε αυτό το σημείο λιποθυμήσαμε.

«Το θέμα είναι να μη βγούμε ρημαγμένοι από την κρίση». Γροθιά στο στομάχι. Μέχρι να το πει ο Πρόεδρος, ο κόσμος ήταν διχασμένος. Άλλοι έλεγαν ότι θα πρέπει να προσέξουμε να βγούμε ρημαγμένοι από την κρίση ενώ άλλοι έλεγαν ότι μάλλον θα έπρεπε να βγούμε κατεστραμμένοι από την κρίση. Τελικά και οι δύο είχαν άδικο. Δεν πρέπει να βγούμε ρημαγμένοι από την κρίση και να το θυμόσαστε όλοι.

Και ο Πρόεδρος έκλεισε την de profundis ομιλία του στο Δ.Σ. της ΕΣΗΕΑ με μία ομολογία. «Αν δεν βγούμε ρημαγμένοι εγώ είμαι αισιόδοξος και ρομαντικός ότι τα πράγματα θα πάνε καλύτερα. Στο τέλος μπορεί να γίνει και κάτι καλό, μια επανάσταση». Μόνο που εκεί, στο καλύτερο, μας το χάλασε. Επανάσταση για να γίνει το πολίτευμα τι; Κομμουνιστικό; Εθνικοσοσιαλιστικό; Βιτρινοσπαστικό;

Όπου στην ομιλία του Παπούλια που δημοσιεύτηκε στη χθεσινή «SportDay» και ήρθε στο mail από την παράταξη της «Δημοσιογραφικής Ενότητας» επειδή η επίσκεψη γινόταν τη μέρα της απεργίας πριν από μία εβδομάδα υπήρξε και η φράση ότι ψυχικά βρίσκεται στους δρόμους της Αθήνας με τους διαδηλωτές, με την ελπίδα ότι το ίδιο συμβαίνει και στους επισκέπτες του. Και εκεί, αν θέλετε, είναι και το πρόβλημα της έκφρασης σε αυτόν τον τόπο. Ένας πλατειασμός και μια ευχή διώχνουν κάθε ενοχή και ευθύνη. «Ψυχικά» πάμε στις διαδηλώσεις, «ψυχικά» αντιστεκόμαστε σε κάθε τσαμπουκά που καταλαμβάνει την πόλη και τους δρόμους μας και ψυχικά πάμε μια χαρά. Το μόνο πρόβλημα είναι ότι οι ξένοι δεν το καταλαβαίνουνε.

Γιατί αν οι ξένοι καταλαβαίνανε πώς δουλεύει το μυαλό του Έλληνα, δεν θα γινόταν η καταγγελία του Ισραήλ στη ΦΙΦΑ. Στην οποία το Ισραήλ καταγγέλλει ότι στη διάρκεια του ματς της Κρήτης κάποιος ή κάποιοι σημάδευαν με λέιζερ τον τερματοφύλακα. Υπό νορμάλ συνθήκες η υπεράσπισή μας θα ήταν «Αυτά που κάνουνε στην Παλαιστίνη δεν τα κοιτάνε; Το λέιζερ στο Παγκρήτιο είναι το έγκλημα».

Και για πατρόν στην υπεράσπιση δεν θα είχαμε παρά να πάρουμε την ανακοίνωση του Ερασιτέχνη ΠΑΟΚ για συλλήψεις και φυλακίσεις οπαδών της ομάδας. «Όταν οι νόμοι πιάνουν τις μύγες και αφήνουν τις σφήκες όχι μόνο δεν ωφελούν, αλλά βλάπτουν». Στην ανακοίνωση αυτή φυσικά το νόημα δεν είναι να πιαστούν οι «σφήκες», αλλά να αφεθούν οι «μύγες». Το νόημα είναι να βρίσκουμε πάντα μια δικαιολογία, ένα μεγαλύτερο έγκλημα που δεν έχει τιμωρηθεί και να μη ζητάμε την τιμωρία του, αλλά την απαλλαγή μας.

Στην Κρήτη για τη χρήση του λέιζερ συνελήφθη παπάς. Ένας άνθρωπος που υποτίθεται ότι προσεύχεται για το καλό ακόμα και των εχθρών του είχε αγοράσει λέιζερ για να τυφλώνει τους αντίπαλους παίκτες και οι συμπατριώτες του παρανόμως να ωφελούνται. Και εμείς, αντί να σκύψουμε τα κεφάλια και να σκεφτούμε πού μας κατάντησε η υποκρισία, μετράμε τις ενδεχόμενες ποινές.

Να τη γλιτώσουμε την ποινή, δύσκολα. Τι να πούμε, ότι το πράσινο φως που έπεφτε στο πρόσωπο του Αουάτ ήταν από UFO; Να πούμε ότι πρώτη φορά συνέβη, και πάλι δύσκολο. Έχουν και οι Ελβετοί βίντεο με το ίδιο φως στο πρόσωπο του Φρέι. Το μόνο λοιπόν που μπορούμε να επικαλούμαστε είναι η δήλωση του τερματοφύλακα του Ισραήλ ότι το γκολ στο πέναλτι δεν το έφαγε επειδή ενοχλήθηκε από το λέιζερ. Και αλλάζω χίλια ολυμπιακά μετάλλια και δέκα χιλιάδες Μουντιάλ με μια τέτοια δήλωση. Όχι «μου βάλανε ντόπινγκ στο φαΐ μου» και «το γκολ της Σουηδίας μπορεί να ξεκίνησε από φάουλ», αλλά έτσι αντρίκεια. «Ναι, ρίχνανε το λέιζερ, αλλά δεν αξίζαμε τη νίκη». Αυτό που είδαμε όλοι, απλά κάποιος να έχει το θάρρος να το λέει. Eτσι λοιπόν να μιλάμε οι Έλληνες, σύντροφε Χενκ. Μουσαντέ δυναμικά. Να λέμε ότι ψυχικά βρισκόμαστε στη διαδήλωση όταν σωματικά είμαστε στον καναπέ. Να λέμε ότι ο άλλος είναι μαλάκας επειδή είπε την αλήθεια ότι το γκολ δεν το έφαγε από το λέιζερ. Μπορείς να μιλάς έτσι; Μείνε. Δεν μπορείς; Φύγε και κάνε πλάκα με όσα θα γράφονται με το που μπεις στο αεροπλάνο…”

Η ΝΕΑ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΚΑΙ Η ΚΑΡΙΚΑΤΟΥΡΑ ΤΟΥ ΜΕΣΑΙΟΥ ΧΩΡΟΥ

Σε συζητήσεις με φίλους και συγγενείς που ανήκουν στον χώρο της Νέας Δημοκρατίας προσπαθώ να τους εξηγήσω τους λόγους για τους οποίους θεωρώ την κυβέρνηση του Κώστα Καραμανλή μία από τις χειρότερες όλων των εποχών. Πεποίθηση μου είναι ότι η κυβέρνηση αυτή απέτυχε για δύο βασικούς λόγους. Για την στόχευση της στον λεγόμενο μεσαίο χώρο και τον βαθύ συντηρητισμό της.

Ο μεσαίος χώρος πρώτον είναι πολύ δύσκολο να οριοθετηθεί. Ποιος ακριβώς είναι; Είναι η μέση ανάμεσα στον φιλελευθερισμό και τον σοσιαλισμό; Τότε θα μπορούσαμε να τον ορίσουμε σαν την σημερινή ευρωπαϊκή σοσιαλδημοκρατία. Αν δεν κάνω λάθος όμως τον χώρο αυτό στο ελλαδικό πολιτικό σκηνικό τον εκπροσωπεί, με όλα τα ελαττώματα του, το ΠΑΣΟΚ. Είναι η μεσαία τάξη που δημιουργήθηκε στην Ελλάδα τα μεταπολεμικά χρόνια και κυρίως τις δεκαετίες 70 και 80; Μα τότε προσπαθείς να εκπροσωπήσεις συλλήβδην ένα κόσμο με τελείως ξεχωριστές κοινωνικές και ιδεολογικές καταβολές. Είναι ο μεσαίος χώρος η άμορφη απολιτική μάζα, δημιούργημα των τελευταίων δέκα δεκαπέντε χρόνων, με την επικράτηση του life style και του trendy; Πιθανόν ναι, αν και νομίζω ότι δεν μπορεί κανείς να έχει ιδιαίτερη εμπιστοσύνη στα άτομα αυτού του χώρου για διαχρονική υποστήριξη. Σήμερα το trendy είναι να είσαι αντιεξουσιαστής και κατά συνέπεια ένα κυβερνών κόμμα δεν θα μπορούσε ποτέ να υποστηριχθεί, άλλωστε ο Αλέξης Τσίπρας τους αντιπροσωπεύει καλύτερα ως γνήσιο τέκνο του χώρου.

Τελικά μεσαίος χώρος για την Νέα Δημοκρατία ήταν η ικανοποίηση της επικρατούσας άποψης κάθε κοινωνικής, επαγγελματικής ή άλλης ομάδας στην οποία κάθε στιγμή απευθυνόταν. Για τους αγρότες ήταν οι επιδοτήσεις και τα κατώτατα πλαφόν στις τιμές. Για τους ανθρώπους της αγοράς η ελευθερία του εμπορίου. Για τους δημοσίους υπαλλήλους η ενσωμάτωση των επιδομάτων στους μισθούς. Για τους συμβασιούχους η μονιμοποίηση. Για τους συνδικαλιστές τα ποσοστά των αυξήσεων στους μισθούς. Για τους συνταξιούχους το ΕΚΑΣ. Για τους φοιτητές η διατήρηση του ασύλου. Για τους απολυμένους των διαφόρων ιδιωτικών επιχειρήσεων η πριμοδότηση τους από το κράτος. Για τους υπερπατριώτες η σκληρή στάση απέναντι σε Τουρκία και Σκόπια. Για τους ευρωπαϊστές η προσήλωση στην Ε.Ε. Για τους θρησκευόμενους η αναγραφή του θρησκεύματος στις ταυτότητες. Και πάει λέγοντας. Συνοδευόμενα από λαϊκίστικες εκφράσεις όπως “σηκώνουμε μανίκια” και “σεμνά και ταπεινά”. Όταν όμως προσπαθείς να εξισορροπήσεις ανάμεσα σε αντικρουόμενα συμφέροντα το πιο πιθανόν είναι να μην ικανοποιήσεις τελικά κανένα. Είναι σαν να προσπαθείς να ισορροπήσεις στο νερό με το ένα πόδι σε μία σανίδα και το άλλο σε άλλη. Αναπόφευκτα κάποια στιγμή οι σανίδες θα αποκλίνουν και θα πέσεις στο νερό. Εκεί που βρίσκονται ο πρωθυπουργός και η κυβέρνηση του σήμερα.

Αποτέλεσμα της προσπάθειας ικανοποίησης των αντικρουόμενων συμφερόντων που ανέφερα πιο πάνω είναι ο συντηρητισμός της κυβέρνησης. Στην προσπάθεια της να μην θίξει κανέναν δεν ανέλαβε ποτέ πρωτοβουλίες. Η όποια προσπάθεια μεταρρύθμισης σκόνταφτε πάνω σε “δίκαια και κεκτημένα” και όσες τελικά υλοποιήθηκαν ήταν αποτέλεσμα της πίεσης της Ε.Ε. Αν ο συντηρητισμός ήταν ιδεολογικά προερχόμενος θα μπορούσα να τον καταλάβω και να τον αποδεχτώ. Αυτός όμως ήταν αποτέλεσμα αναβλητικότητας, έλλειψης θάρρους και πυγμής. Στην Ελλάδα σήμερα για να καταφέρουμε να αλλάξουμε πορεία θα πρέπει να πάψουμε να είμαστε αρεστοί στους πολλούς. Για να μπορέσουμε να παραδώσουμε κάτι καλύτερο στα παιδιά μας θα πρέπει κάποιοι (δυστυχώς αναλογικά πολλοί) να δυσαρεστηθούν. Αν δεν είναι κάποιος έτοιμος να το κάνει αυτό καλύτερα να πάει σπίτι του. Αυτό προτείνω και στον σημερινό πρωθυπουργό και την κυβέρνησή του.

Υ.Γ. Το γράφει πολύ ωραία ο Πάσχος Μανδραβέλης στην σημερινή Καθημερινή “…Πολλοί κατηγορούν τη Νέα Δημοκρατία για νεοφιλελευθερισμό. Αυτό είναι άδικο και για τη Ν.Δ. και για τον νεοφιλελευθερισμό. Μια κυβέρνηση που κατάφερε σε πέντε χρόνια να φουσκώσει κατά 50% το δημόσιο χρέος, μόνο για νεοφιλελευθερισμό δεν μπορεί να κατηγορηθεί. Κάποιοι άλλοι την υποψιάζονται για κρυπτοσοσιαλισμό. Κι αυτό είναι άδικο. Ίσως όχι τόσο για την ΝΔ -στέλεχός της εξάλλου δήλωσε: «και κομμουνιστές θα γίνουμε για χάρη του λαού» - αλλά για τον σοσιαλισμό. Αν κοιτάξουμε το δούναι του δημοσίου τα χρόνια που το χρέος διογκωνόταν θα δούμε ότι συγκριτικά οι κοινωνικές δαπάνες και οι δημόσιες επενδύσεις μειώθηκαν. Το πρόβλημα αυτής της κυβέρνησης δεν ήταν ούτε ο θρυλούμενος νεοφιλελευθερισμός της, ούτε ο κρυφός σοσιαλισμός της. Ήταν ο συντηρητισμός της: δεν πειράζουμε τα κακώς κείμενα ούτε με «αριστερές», ούτε με «δεξιές» πολιτικές κι έτσι δεν ενοχλούμε κανέναν, για να μην μας ενοχλούν κι αυτοί…”

ΚΑΛΟ ΜΗΝΑ ΜΕ ΑΝΤΩΝΗ ΠΑΝΟΥΤΣΟ

Ο Αντώνης Πανούτσος σχολιάζει στην χθεσινή Sportday, με χιούμορ όπως πάντα, τις φιλειρηνικές ευαισθησίες της Αριστεράς.

"... Αστείο βέβαια δεν θα βρουν το ότι μία μέρα πριν από το ματς της εθνικής τους με την ελληνική έχει προγραμματιστεί στο Ηράκλειο διαδήλωση διαμαρτυρίας για την επίθεση των Ισραηλινών στη Γάζα. Όπου με τα ματάκια μου βλέπω τι θα γίνει. Οι Ισραηλινοί, προστατευμένοι από μια πενηντούρα πράκτορες της Μοσάντ, θα βρίσκονται στο ξενοδοχείο. Πριν από το ξενοδοχείο θα βρίσκονται μια χιλιάδα διμοιρίες των ΜΑΤ που θα σταματήσουν τους διαδηλωτές πετώντας τους –ας ελπίσουμε φρέσκα– δακρυγόνα.

Οι διαδηλωτές θα σταματήσουν και θα αρχίσουν να πετάνε Μολότοφ και πέτρες στα ΜΑΤ. Τα ΜΑΤ θα κοιτάνε. Οι διαδηλωτές θα φύγουν προς το κέντρο της πόλης σπάζοντας βιτρίνες και αυτοκίνητα ενώ θα φωνάζουν «μπάτσοι, γουρούνια, δολοφόνοι». Και οι Ισραηλινοί θα έχουν στενοχωρηθεί τόσο πολύ, που δεν θα φάνε το τιραμισού στο ταμπλ ντ' οτ του ξενοδοχείου...

Αφού λοιπόν το ξέρουν ότι στο τέλος πάλι ελληνικές βιτρίνες θα σπάνε και αυτοκίνητα Ελλήνων θα καταστρέφουν, υπάρχει λόγος να γίνεται ένα συλλαλητήριο που εκείνος που λιγότερο απ' όλους ενοχλείται είναι ο στόχος; Υπάρχει. Μόνο όταν ο πραγματικός στόχος είναι ο συμπολίτης που είναι εκείνος που πληρώνει όποιον πούστη ενοχλεί τις ευαισθησίες της ελληνικής Aριστεράς.

Από τους Αμερικανούς στο Ιράκ μέχρι τους Ισραηλινούς στη Γάζα και το ΝΑΤΟ στα Βαλκάνια. Άπαντα μπορεί να είναι βορβορώδη, επαίσχυντα και κατάπτυστα, αλλά μπορεί κάποια ευαίσθητη καρδιά να πει τι φταίει ο Έλληνας πολίτης να τα πληρώνει; Όποιος έχει πρόβλημα με τους Αμερικανούς, προς τα αριστερά –όταν κοιτάς προς τον Βόρειο Πόλο– πέφτουνε, και όποιος έχει πρόβλημα με τους Ισραηλινούς, προς τα αριστερά και πάλι –όταν κοιτάς προς τον Νότιο Πόλο– βρίσκονται. Τα υπόλοιπα έχουν τόση λογική όση να γίνονται διαδηλώσεις ενάντια στο κυνήγι της φώκιας στο Ναϊρόμπι. Κι ακόμα χειρότερα να κυνηγάνε αυτούς που πουλάνε κοκκοφοίνικες..."