Η ΤΗΛΕΟΠΤΙΚΗ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ

Εύστοχο το πρωτοσέλιδο άρθρο της σημερινής ΕΣΤΙΑΣ για τον τρόπο παρουσιάσεως της ελληνικής οικονομικής πραγματικότητας από τα δελτία ειδήσεων και την αρνητική επίδραση που έχουν στην ψυχολογία των τηλεθεατών:

Η Τηλεοπτική Πραγματικότητα

Όλα γίνονται μαύρα μετά τις ειδήσεις

Σημαίνων παράγων της οικονομικής μας ζωής σχολίαζε πως μέχρι τις οκτώ το βράδυ η κατάσταση δεν είναι τόσο κακή. Όταν όμως αρχίζουν τα βραδυνά δελτία ειδήσεων, όλα γίνονται μαύρα. Αισθάνεται κανείς ότι έρχεται το τέλος του κόσμου. Και πράγματι. Ακόμα και οι πρόσφατες διακοπές ηλεκτρικού ρεύματος στην Αίγινα λόγω βλάβης στα υποθαλάσσια καλώδια, παρουσιάσθηκαν από τις ειδήσεις ως γεγονός μέγιστης σημασίας. Και ως προάγγελος καταρρεύσεως του τουρισμού.

Εικόνα Καταστροφής

Ακόμη χειρότερες είναι οι περιγραφές για την οικονομική κρίση και τις συνέπειες της. Η αλήθεια είναι πως η κατάσταση κάθε άλλο παρά ευχάριστη είναι. Αν όμως παρακολουθήσει κανείς τα δελτία ειδήσεων, μένει με την εντύπωση ότι η οικονομία δεν θα ανακάμψει ποτέ. Ότι οι επιχειρήσεις θα κλείνουν διαρκώς και ότι σε λίγο οι μισοί Έλληνες θα είναι άνεργοι. Αυτή η εντύπωση δίδεται. Μάλιστα ειδικώς για τα τα εμπορικά καταστήματα επελέγη η περίοδος του Αυγούστου – δηλαδή όταν οι πόλεις ερημώνουν – για να γίνουν “οδοιπορικά” και να προβάλλουν μία εικόνα κρίσεως πολύ χειρότερη απ’ ότι είναι.

Ασφαλώς υπάρχει ύφεση. Ασφαλώς πλήττεται το εμπόριο. Ασφαλώς υπάρχει μεγάλη πτώση του τζίρου. Ασφαλώς και έχουν μείνει πολλά καταστήματα ξενοίκιαστα. Όμως πολλά από τα μαγαζιά που κλείνουν είναι υποκαταστήματα αλυσίδων που αποφασίζουν να περιορισθούν. Και βεβαίως αρκετά μικρά μαγαζιά για τα οποία απορούσε κανείς πως τα έβγαζαν πέρα μέχρι τώρα. Κοινώς συνετελείται και στο εμπόριο αναδιάρθωση. Αφού άνοιξαν σαν τα μανιτάρια τόσα νέα καταστήματα ή και ολόκληρα εμπορικά κέντρα, επόμενο ήταν κάποια στιγμή τα πράγματα να συμμαζευτούν. Διότι η κατάσταση είχε μάλλον ξεχειλώσει.

Όμως αυτή την πτυχή του θέματος κανένα δελτίο ειδήσεων δεν την δείχνει. Όλα προβάλλουν την καταστροφή. Το ίδιο πράττουν και για την ανεργία. Προχθές ήλθαν στο φως στοιχειά του ΟΑΕΔ που έδειχναν ότι για πρώτη φορά τα τελευταία χρόνια ήταν θετικό το ισοζύγιο προσλήψεων – απολύσεων. Κατά το μήνα Ιούνιο προσελήφθησαν περισσότερα άτομα απ’ όσα απελύθησαν. Όμως τα δελτία ειδήσεων αδυνατούσαν να το χωνέψουν, αφού ανέτρεπε την εικόνα της καταστροφής την οποία ήθελαν πάση θυσία να μεταδώσουν. Και διερωτώντο: Πως είναι δυνατόν να βγαίνουν τέτοια στοιχεία όταν γύρω μας είναι όλοι άνεργοι;

Η αλήθεια είναι πως ο τρόπος μετρήσεως της ανεργείας δεν είναι τόσο αντιπροσωπευτικός της πραγματικότητας αφού κάποιος που εργάζεται ακόμη και μία μέρα την εβδομάδα δεν θεωρείτα άνεργος. Όμως αυτός ο τρόπος μετρήσεως ίσχυε μέχρι τώρα και αυτός ισχύει στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Επομένως από στατιστικής πλευράς είναι αποδεκτός. Και βεβαίως αυτό που αποκρύπτουν οι καταστροφολόγοι των καναλιών είναι ότι υπάρχει και ένα αντίθετο φαινόμενο το οποίο δεν καταγράφεται. Δεν είναι λίγοι οι εγγεγραμμένοι άνεργοι που είτε έχουν δουλειά την οποία δεν εμφανίζουν, είτε αυτοαπασχολούνται. Επομένως υπάρχει και η αντίστροφη ανάγνωση των στοιχείων του ΟΑΕΔ.

Αρνητικό Κλίμα

Δεν είναι στις προθέσεις μας να ωραιοποιήσουμε τα πράγματα που κάθε άλλο παρά ρόδινα είναι. Όμως για να ξεπερασθεί η κρίση και να έλθει η ανάκαμψη πρέπει απαραιτήτως να αλλάξει το ψυχολογικό κλίμα. Και εν προκειμένω, τα περισσότερα μέσα ενημερώσεως – κυρίως τα τηλεοπτικά – κάνουν τα πάντα για να επιδεινωθεί το ψυχολογικό κλίμα. Αυτό φαίνεται ακόμα και στα πρόσωπα κάποιων τηλεπαρουσιαστών. Μιλούν για τον αριθμό των καταστημάτων που κλείνουν ή τον αριθμό των ανέργων και δείχνουν να χαίρονται γι’ αυτά που μεταδίδουν!

Τα μέσα ενημερώσεως έχουν παίξει καταλυτικό ρόλο στην διόγκωση της κρίσεως. Αν δεν υπήρχαν τα τηλεοπτικά δελτία ειδήσεων που ανταγωνίζονται μεταξύ τους ποιο θα μεταδώσει περισσότερη καταστροφή, η εικόνα θα ήταν αρκετά καλύτερη. Και πάντως δεν θα είχε καταρακωθεί σε τέτοιο βαθμό το ηθικό των πολιτών. Σήμερα βλέπει και ακούει κανείς τηλεόραση και φοβάται τι θα συμβεί στον ίδιο. Όλα καταρρέουν. Ενώ πριν από τα δελτία ειδήσεων, η κατάσταση είναι σαφώς καλύτερη. Ασφαλώς όχι ευχάριστη, αλλά σίγουρα διαχειρίσιμη.